Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор зохион байгуулагдаж буй “Хөвсгөл нуурыг хамгаалах үндэсний чуулган” Төрийн ордонд болж байна. Хоёр өдөр үргэлжлэх энэхүү чуулганы үеэр Хөвсгөл нууранд тулгамдсан асуудлыг тодорхойлох, цаашид хэрхэн хөгжүүлэх талаар хэлэлцэх юм. Энэхүү чуулганыг нээж Төрийн тэргүүн үг хэллээ.
Ерөнхийлөгч У.ХҮРЭЛСҮХ:
-Хөвсгөл нуурыг хэрхэн хамгаалах талаар санал солилцож, тодорхой бодлого шийдвэрт хүрэхээр энэхүү танхимд цуглараад байна. Монгол Улсын цэнгэг усны 76.6 хувь, дэлхийн цэнгэг усны 0.6 хувийг бүрдүүлдэг Хөвсгөл нуур бол дэлхийн хамгийн гүн бөгөөд цэнгэг устай, хоёр сая жилийн настай, нэн эртний нууруудын нэг юм. Монголчууд бид үзэсгэлэнт нуураа далай ээж, хөх сувд хэмээн хүндэтгэн нэрлэж, тахин шүтэж, далай ээжээс ундаалж, далай ээждээ умбан шумбадаг билээ. Хөвсгөл далай зөвхөн монголчууд бидний амьдралыг тэтгээд зогсохгүй, ОХУ-ын цэнгэг усны 90 хувь, дэлхийн цэнгэг усны 20 гаруй хувийг бүрдүүлдэг байгаль далайд цутган дэлхийн эко системийг тэтгэж байдаг.
Сүүлийн жилүүдэд хүний хэрэгцээ, аялал жуулчлал, нууранд живсэн автомашинууд, нуурыг түшиглэн, үйл ажиллагаа явуулж буй зарим нэг хариуцлагагүй аж ахуйн нэгж иргэдийн зүй зохисгүй үйл ажиллагааны улмаас Хөвсгөл нуурын эко систем алдагдах аюул нүүрлэж, нуурын ус ихээр бохирдож, байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлэх боллоо.
Иймд Хөвсгөл нуурыг хамгаалах, зүй зохистой хөгжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Ерөнхийлөгч санаачилж байгаа юм. Миний бие Ерөнхий сайдаар ажиллаж байх үедээ 2019 онд Засгийн газрын 33 дугаар тогтоолыг батлан гаргаж, 2021-2023 онд Хөвсгөл нуур орчмын эко аялал жуулчлалын бүсийг хөгжүүлэх төлөвлөгөө баталсан. Ерөнхий сайдын 2020 оны 117 дугаар захирамжаар Хөвсгөл нуурын бохирдлыг арилгах ажлын хэсэг байгуулсан нь зарим талаар үр дүнгээ өгч байна.
Далай ээжийг хамгаалах ажлыг улам эрчимжүүлэх нь манай улсын төдийгүй дэлхий нийтийн эрх ашигт нийцнэ гэж үзэж байна. 1950 оноос Хөвсгөл далайгаар бараа бүтээгдэхүүн, ачаа тээвэр тээвэрлэж ирснээс нуурын мөс цөмөрч, ёроолд нь өнөөдрийг хүртэл том, жижиг 50 гаруй тээврийн хэрэгсэл эко системийг бохирдуулж, хорт хавдар мэт байсаар байна. Хөвсгөл нуурын усны нөөц 381.000 км куб бөгөөд нуурын ёроол дахь машин техникээс 100 литр шатахуун алдагдахад усны 0.26 хувь нь бохирдох эрсдэлтэй гэсэн эрдэмтдийн тооцоо бий.
